การให้อาหารไส้เดือนดิน
ไส้เดือนดินชอบกินอาหารที่มีปริมาณโปรตีนสูง รวมถึงในดินที่มีปริมาณอินทรียวัตถุจำนวนมากและต้องการอาหาที่ C/N ratio ต่ำ เช่น พืชตระกูลถั่ว มูลสัตว์ ปุ๋ยหมัก เปลือกไม้ กระดาษ หรือเศษพืชและวัสดุอินทรีย์ที่ย่อยสลายได้ก็สามารถนำมาใช้เลี้ยงไส้เดือนได้เช่นกัน สำหรับอาหารที่ดีที่สุดสำหรับไส้เดือน คือมูลโคนม ม้า และกระต่าย นอกจากนี้อาหารที่เหมาะจะนำไปเลี้ยงไส้เดือนดินและไม่เหมาะนำไปให้ไส้เดือนดินกิน ได้แก่
- อาหารที่เหมาะนำไปให้ไส้เดือนดินกินเช่น เปลือกผัก เศษผัก เปลือกไข่ เปลือกผลไม้ เศษอาหารที่ปรุงแล้ว เศษหนังสือพิมพ์ ถุงกระดาษ กากกาแฟ ใบชา เปลือกหัวหอม เศษกระดาษ
- อาหารที่ไม่เหมาะนำไปให้ใส้เดือนดินกินเช่น เปลือกส้ม ผลิตภัณฑ์จากนม เนื้อ/ปลา ขี้หมา ขี้แมว ดอกไม้ที่ซื้อจากตลาด (เพราะปนเปื้อนสารเคมี)
อาหารไส้เดือน
ทั้งนี้ เมื่อมีการให้อาหารที่มีคุณค่าทางอาหารต่ำ ควรเพิ่มอาหารที่มีไนโตรเจนหรือโปรตีนสูง เช่น เมล็ดธัญพืช กากถั่วเหลือง ใบพืชตระกูลถั่ว เป็นต้น อาหารที่มีคาร์โบไฮเดรตสูง ควรหมักก่อนระยะหนึ่ง โดยใส่ปุ๋ยมูลไก่ เพื่อเร่งการย่อยสลาย และลดอุณหภูมิในกองจุลินทรีย์ที่ย่อยสลายเส้นใยพืชจะเปลี่ยนรูปไนโตรเจนเป็นโปรตีและสารประกอบอื่นๆ ซึ่งเป็นแหล่งไนโตรเจนของไส้เดือน
การให้อาหารที่มีปริมาณเส้นใยสูง เช่น ขึ้เลื่อย ผักตบชวา ฟางข้าว ผักกาด ควรผสมด้วยวัสดุที่มีไนโตรเจนสูง เช่น พืชตระกูลถั่ว มูลสัตว์เศษปลา เป็นต้น เพื่อปรับ C/N ratio 30:1 หรือ 40:1 การผสมวัสดุหลายชนิดจะให้ปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยอินทรีย์ที่มีคุณภาพสูงประกอบด้วยธาตุอาหารหลักและธาตุอาหารรองในปริมาณที่สูง การให้อาหาร เช่น เศษพืชสด ควรสับให้ละเอียดและผสมมูลโคนม มูลม้า หรือขี้เลื่อยเก่า ปริมาณ 20-30% ส่วนเศษเหลือจากการทำอาหารเช่น เปลือกมันฝรั่ง แครอท สลัด เปลือกกล้วย เปลือกผลไม้ สามารถใช้เป็นอาหารไส้เดือนได้ ควรหลีกเลี่ยงให้อาหารที่มีส่วนผสมของ เนื้อ นม ไข่ น้ำมันพืช เกลือ พริก หรือน้ำส้มสายชู
ปริมาณการให้อาหาร
ปกติไส้เดือนกินอาหารโดยเฉลี่ยที่ 60-100% ของน้ำหนักตัวต่อวัน แต่ปริมาณการกินอาหารจะแตกต่างไปแต่ละสายพันธุ์ สำหรับในไส้เดือนดินสายพันธุ์ไทยจะกินอาหารเฉลี่ย 120-150 มก./น้ำหนักตัว 1 กรัม ต่อวัน หากเป็นไส้เดือนสายพันธุ์ต่างประเทศ เช่น สายพันธุ์ไทเกอร์ จะกินอาหารประมาณ 240-300 กรัมต่อวัน ต่อน้ำหนักไส้เดือนดิน 1 กิโลกรัม ซึ่งเป็นจำนวน 2 เท่า ของอาหารไส้เดือนดินสายพันธุ์ไทย
วิธีการให้อาหาร
การให้อาหารควรให้สม่ำเสมอ โดยทั่วไปจะให้อาทิตย์ละครั้ง หรือสังเกตการกินอาหาร เมื่ออาหารที่ให้ใกล้หมดจึงเติมอาหารใหม่ลงไป การให้อาหารทำได้ 2 แบบคือ
- ให้อาหารบนที่อยู่ในที่เลี้ยง การให้อาหารจะวางเป็นแถวตามแนวขวาง ทยอยให้จนเต็มพื้นที่ตามความยาวแล้วกลบด้วยที่อยู่ใหม่
- ฝังกลบอาหารเป็นหลุมหรือเป็นแถวและเปลี่ยนที่ฝังกลบอาหารทุกครั้ง
การขุนไส้เดือน
ก่อนนำออกขายควรคัดเลือกไส้เดือนขนาดใหญ่ออกมาขุนให้มีขนาดใหญ่สม่ำเสมอ ใช้วัสดุรองพื้นบ่อสูง 12-15 เซนติเมตร รดน้ำให้เปียกปล่อยไส้เดือนลงไป ให้อาหารเต็มพื้นที่ ในกรณีที่กินอาหารได้มาก ให้อาหารวันละสองครั้ง น้ำหนักและขนาดจะเพิ่มเป็นสองเท่าภายในเวลา 7-10 วัน
ข้อมูลจากหนังสือเลี้ยงไส้เดือนให้รวย